三界灯续 claude 3 译本 kimi疏 (一)

by 齐愍乐平, Sunday, April 14, 2024, 15:03 (239 天前) @ Iamai

三界灯续 claude 3 译本 kimi疏


提要

这篇文章是一段佛教经文的对话记录,内容涉及到佛教的深奥哲学和修行方法。下面是对文章中各段的逐段分析:

金刚萨埵与普贤尊的对话:

金刚萨埵向普贤尊提出问题,询问关于佛教教义和修行的根本要点。
普贤尊的回答:

普贤尊对金刚萨埵的问题给出了详细的回答,阐述了佛教的核心教义,如法性、菩提心、禅定等,并指导如何通过修行达到觉悟。
佛教教义的解释:

文章中普贤尊解释了佛教的一些基本概念,如法身、报身、化身等,并讨论了如何通过理解和实践这些教义来达到精神上的成就。
修行的方法:

普贤尊提供了具体的修行指导,包括如何修习禅定、如何理解菩提心、以及如何通过觉知来超越世俗的束缚。
觉悟的境界:

文章描述了修行者在达到一定境界后所体验到的觉悟状态,这是一种超越常规认知、与法界合一的境界。
佛教经文的总结:

文章最后总结了佛教经文的要点,强调了普贤尊所传达的教义的重要性,并指出这些教义是引导众生走向解脱和觉悟的道路。
整体而言,这篇文章是一段关于佛教修行和觉悟的深入讨论,通过金刚萨埵与普贤尊之间的问答形式,传达了佛教的核心哲学和实践方法。


这篇文章被称为“三界灯”可能是因为它被用作指导或照亮修行者在佛教修行道路上的明灯,特别是在理解佛教教义和实践禅修方面。在佛教中,“三界”通常指的是欲界、色界和无色界,这三个方面构成了佛教宇宙观中的三个存在层次。

欲界:包括人间和较低的天堂,是有欲望和物质享受的众生所在的世界。
色界:位于欲界之上,是一个更加精微的物质存在层次,众生通过禅定和修行达到此界。
无色界:是最高的存在层次,超越了物质形态,众生在此通过深入的禅定和精神修行达到无我状态。
“三界灯”这个名字象征着这篇经文如同一盏明灯,照亮了从欲界到无色界的整个修行路径,帮助修行者了解如何在这三个存在层次上修行和实现觉悟。通过学习和实践这篇经文中的教义,修行者能够逐步深入,最终超越三界的束缚,达到涅槃的境界。因此,这篇文章被视为指导佛教修行者走向解脱之路的重要文献。

这段经文描述的是佛教修行中关于心性和觉知的深刻理解,特别是在达到高级禅定和觉悟状态时的体验。下面是对这段经文的逐句分析:

心性无入任何所缘:

“心性”指的是众生的本性,即佛性或菩提心,它是清净、不变和不依赖于外在条件的。
“无入”意味着不陷入或不执着于任何外在的对象或境界。
“任何所缘”指的是所有的外在事物和内在的思维对象,包括感觉、想法和情绪。
这句话表达的是修行者在禅定中达到一种状态,心性不受任何外在或内在对象的影响,保持其本有的清净和自由。
觉知离于执取明了:

“觉知”是指对事物的清晰认知和理解。
“离于执取”意味着不抓住或不依恋任何认知对象,不对任何现象产生执著。
“明了”表示对这种非执著状态有清晰的认识和理解。
这句话强调了在修行中保持觉知的清晰和非执著性,不对任何经验产生依赖或执著。
觉知无有边际明了:

这里的“觉知”同样指明了晰的认知。
“无有边际”表示这种觉知状态是无限的、不受限制的。
这句话说明修行者在禅定中的觉知超越了一切有限的范畴,达到了无边无际的境界。
觉知不堕任何偏颇:

这句话中的“觉知”继续指代那种清晰、明了的认知状态。
“不堕任何偏颇”意味着不偏向任何一方,不陷入任何极端或偏见。
这句话强调了修行者应当保持中道,避免走向任何极端,如过于执着或过于放任,从而保持心灵的平衡和中立。
综上所述,这段经文讲述了修行者在禅定和觉悟的过程中应当如何理解和体验心性与觉知。修行者应当认识到心性的不变和清净,发展出超越一切所缘的觉知,并在这种觉知中保持无边无际且不偏不倚的状态。这样的修行能够帮助修行者超越世俗的限制,达到更高的精神自由和解脱。

CLOSE WINDOW

Gpb033.005
show/hide line break Wylie
།།། རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཏྲཻ་ལོ་ཀྱ་པྲ་ཏི་བྂ། བོད་སྐད་དུ། ཁམས་གསུམ་སྒྲོན་མ། ཆོས་ཉིད་སྟོང་པའི་ངང་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ཁམས་གསུམ་སྒྲོན་མ་རྐྱེན་དང་བྲལ།། མ རིག་མུན་སེལ་བློས་མ་རེག།གཞན་ནས་བཙལ་བས་རྙེད་མི་འགྱུར།། ཐིག་ལེ་བརྡལ་བའི་རང་བྱུང་བདེ།། རིག་པ་རང་ཤར་བཅོས་སུ་མེད།། ལྷུན་གྲུབ་བཙལ་དུ་གདོད་ནས་མེད།། སྙིང་པོའི་སྙིང་པོ་གཉིས་མེད་ མཆོག།ཡེ་ནས་ཐ་སྙད་ཀུན་དང་བྲལ།། ཇི་བཞིན་གསལ་ལ་རྟོག་མེད་དོན།། དོན་དམ་སྤྲོས་མེད་ཡང་དག་དབྱིངས།། བཙལ་དུ་མེད་པས་སྒོམ་ཚིག་འདས།། ཇི་བཞིན་ཀློང་དུ་གྱུར་པས་ན།། རྣམ་དག་དོན་ལ་ མཁས་པ་ཡིན།། གདོད་ནས་མ་སྐྱེས་གསལ་བའི་ཀློང།། དོན་དམ་རྟོགས་པས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ།། ལོངས་སྤྱོད་བདེ་ཆེན་རྒྱལ་པོའི་སྐུ།། ཡེ་ཤེས་རོལ་པས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ།། ཐུགས་རྗེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ།། མ གཡོས་རྟོག་མེད་ཆོས་ཀྱི་ལམ།། རང་བཞིན་གནས་པས་བདེ་བའི་རྫོང། ཁམས་གསུམ་མུན་སེལ་སྒྲོན་མའི་མཆོག། བདེ་ཆེན་རང་བྱུང་ཐུགས་རྗེར་གསལ། ཁམས་གསུམ་སྒྲོན་མ་རྫོགས་སོ།། རྒྱ་གར་སྐད་དུ། བཛྲ་ས་ཏྲ་ས་མ་ཡ། ཁེ་མ་ཧཱ་དེ་ཧ་པུཥྟྂར་ག་ར་ཏན་ཏྲ། བོད་སྐད་དུ། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་ཆེ་བྲམ་ཟེ་རྒྱས་པའི་རྒྱུད། བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔལ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་ཕྱག་འཚལ ལོ།། འདི་སྐད་བཤད་པའི་དུས་ན། འོག་མིན་གྱི་གནས། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མཁའ། དབྱིངས་ཉིད་ཀྱི་ཀློང། སེམས་ཉིད་ཀྱི་གནས། ཡེ་ཤེས་སྒྲིབ་པ་མི་མངའ་བའི་གཞལ་ཡས་ན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དང། ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ དང།ཉིད་ཀྱི་ཐུགས་རྗེས་སྤྲུལ་པའི་འཁོར་འདི་ལྟ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱི་འཁོར་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བ་དང། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་འཁོར་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བ་དང། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་འཁོར་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཞེས་ བྱ་བ་དང།རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ལ་སོགས་པ་འབྱེད་པ་མེད་པའི་འཁོར་རྣམས་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་སོ།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ནས་ཐིག་ལེ་ཆེན་པོ་གཅིག་ཏུ་ བཞུགས་སོ།། དེ་ནས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཐིག་ལེ་ཆེན་པོ་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་པ་དེ་ལས་ཕྱུང་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་དགའ་བའི་སེམས་ཀྱིས་དང་བའི་མདངས་ཕྱུང་ནས་འཁོད དོ།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ལ་སྨྲས་པ། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ཨེ་མ་ཧོ།། དགའ་བའི་སེམས་སྐྱེས་ཨེ་མའོ།། དང་བའི་མདངས་ཕྱུང་ཨེ་མའོ།། ང་ལས་བྱུང་བ་ཨེ་མའོ། ཁྱེད འདུད་དགའ་བ་ཨེ་མའོ།། ཞེས་གསུངས་པས། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔས་ཞུས་པ། སྟོན་པའི་སྟོན་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལགས།། སྟོན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཐིག་ལེ་སྤྲོས་པ་མེད།། འཁོར་རྣམས་ཀུན་ཀྱང་ཐིག་ལེ་སྤྲོས་པ མེད།། བསྟན་པ་ཀུན་ཀྱང་ཐིག་ལེ་སྤྲོས་པ་མེད།། དུས་དང་གནས་ཀྱང་ཐིག་ལེ་སྤྲོས་པ་མེད།། ཐམས་ཅད་ཀུན་ཀྱང་ཐིག་ལེ་སྤྲོས་མེད་ན།། སྟོན་པའི་སྟོན་པས་ཅི་ཞིག་སྟོན་པར་མཛད།། འཁོར་དུ་འཁོར་བའི་འཁོར ནི་ཅི་ལ་འཁོར།། འཁོར་ལ་སྟོན་པས་ཅི་ཞིག་སྟོན་པར་མཛད།། དུས་དང་གནས་ནི་གཅིག་པ་ཅི་ལྟ་བུ།། ཞེས་པ་དང། དེ་ནས་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསུངས་སོ།། ངས་དོན་ལ་མ་ལུས་པ་སྒྲར་བཤད ཀྱིས་ཡིད་ལ་བྱོས་ཤིག།སེམས་ཉིད་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ང་ཉིད་ནི།། སྟོན་པ་དང་ནི་བསྟན་པ་འཁོར་དུས་གནས།། ང་ལས་བྱུང་བས་ཡེ་ནས་ཐིག་ལེ་སྟེ།། ང་ཡིས་རང་བཞིན་ཐིག་ལེར་བསྟན་པ་ཡིན།། ཐིག་ལེ་ཡེ་ནས་ སྤྲོས་པ་མེད་པའི་དོན།། སྙིང་པོ་མ་སྤྲོས་ཡེ་ནས་ཐིག་ལེ་ཡིན།། ཞེས་གསུངས་སོ།། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་ཆེ་བྲམ་ཟེ་རྒྱས་པའི་རྒྱུད་ལས། གླེང་གཞིའི་ལེའུ་སྟེ་དང་པོའོ།།།།

以下是对给定藏文段落的完整汉语翻译:

## 三界明灯

顶礼法性空性境界!

三界明灯离诸缘,
除去无明黑暗,心不可触及。
他处寻求不可得,
遍布明点的自生乐,
觉性自显无造作,
任运成就本无寻求,
心髓的心髓无二殊胜,
本来离诸戏论,
如实明了无分别义,
胜义无戏论真实界,
无可寻求故超言说,
成为如实境界故,
善巧于清净义。

这段文字是一首佛教颂诗,表达了对法性空性境界的顶礼和赞美。下面是对这段颂诗的逐句讲解:

1. **顶礼法性空性境界**:
- “顶礼”是佛教中的一种敬礼方式,表示对某个对象的尊敬和崇拜。
- “法性空性境界”指的是佛教中对于一切法(事物)的本质空无固有自性的认识。法性是指一切法的共通本质,即它们都是缘起而生、无自性、无常、无我;空性是指一切现象都没有固定的、独立的实体。

2. **三界明灯离诸缘**:
- “三界”指的是佛教中的欲界、色界和无色界,代表了所有众生的存在状态。
- “明灯”比喻为智慧或觉悟,能够照亮黑暗,指引方向。
- “离诸缘”意味着超越了一切因缘条件的束缚,达到了一种独立自主的境界。

3. **除去无明黑暗,心不可触及**:
- “无明”是佛教中的一个概念,指的是对事物真相的无知或误解,是痛苦的根源。
- “黑暗”比喻为无明所造成的困惑和痛苦。
- “心不可触及”表示心性或佛性超越了常人的认知范畴,无法用言语或思维来捕捉。

4. **他处寻求不可得**:
- 这句话说明真正的觉悟和解脱不能通过外在的寻求或依赖他人来获得,而是要通过内在的修行和觉悟。

5. **遍布明点的自生乐**:
- “明点”在这里可能指的是觉悟的智慧,或者是禅定中的光明体验。
- “自生乐”表示这种智慧或光明是由内在自然生起的,不是依赖外在条件的。

6. **觉性自显无造作**:
- “觉性”指的是众生的本觉,即佛性或菩提心。
- “自显”意味着觉性自然而然地显现,不需要任何刻意的造作或努力。

7. **任运成就本无寻求**:
- 这句话强调了修行的自然和无为,成就和觉悟是自然而然、无需强求的结果。

8. **心髓的心髓无二殊胜**:
- “心髓”指的是心的深处或核心,即最根本的佛性。
- “无二”表示这种心髓是唯一的、不可分割的。
- “殊胜”意味着这种状态是非常优越和难得的。

9. **本来离诸戏论**:
- 这句话说明真实的佛性或觉性超越了一切概念和言语的描述,即超越了“戏论”。

10. **如实明了无分别义**:
- “如实”指的是事物的真实状态,即事物的真实面貌。
- “明了”表示对这种真实状态有清晰的认识。
- “无分别义”意味着这种认识超越了一切分别和判断,是对事物本质的直接体验。

11. **胜义无戏论真实界**:
- “胜义”指的是最高的真理或最深刻的教义。
- “无戏论”再次强调了这种真理超越了一切概念和言语。
- “真实界”是指这种真理所揭示的终极现实。

12. **无可寻求故超言说**:
- 这句话说明因为这种真理超越了一切寻求和言说,所以无法用言语来完全表达。

13. **成为如实境界故**:
- 这句话表明通过修行和觉悟,修行者可以达到与真实状态相符的境界。

14. **善巧于清净义**:
- “善巧”指的是熟练或巧妙的方法。
- “清净义”指的是纯净无染的教义或真理。
- 这句话强调了修行者应当善于理解和实践这种纯净的教义。

整体而言,这段颂诗赞美了法性空性的境界,强调了通过内在修行和觉悟来超越无明和痛苦,达到一种自然、无为、超越言说的真实状态。这种状态是佛教修行的最终目标,即涅槃或解脱。


https://www.rkts.org/etexts/completeu.php?coll=G&id=Gpb033.005

本不生起的明空界,
证悟胜义即法身,
受用大乐之王身,
智慧游舞化身,
大悲菩提心之道,
不动无分别之法道,
安住自性之乐洲,
除三界黑暗之殊胜明灯,
大乐自生显于大悲。


这段文字继续阐述了佛教中的一些深奥概念,描述了修行者在达到不同觉悟层次时的体验和境界。下面是对这段文字的逐句讲解:

1. **本不生起的明空界**:
- “明空界”指的是一种清净、无碍的状态,其中“明”代表清晰、觉知,“空”代表无常、无我。
- “本不生起”意味着这种状态不是后天创造或产生的,而是本来就存在的,是众生的原始面目。

2. **证悟胜义即法身**:
- “胜义”指的是最深、最根本的真理。
- “法身”是佛的三身之一,代表佛的真实本性,超越了形象和形态。
- 这句话表明,当修行者证悟到最根本的真理时,他们就认识到了自己的法身。

3. **受用大乐之王身**:
- “大乐”指的是超越世俗快乐的一种深刻的精神喜悦。
- “王身”可能指的是修行者通过觉悟所获得的至高无上的存在状态。
- 这句话说明修行者在觉悟的过程中,体验到了至高的精神喜悦和自由。

4. **智慧游舞化身**:
- “智慧”指的是对事物真相的深刻理解和洞察。
- “游舞”可能表示智慧的活跃运用,如同舞蹈一般自由、灵动。
- “化身”是佛的三身之一,代表佛为了救度众生而显现的各种形象。
- 这句话描述了修行者如何运用智慧,以各种化身的形式活跃于世,帮助众生。

5. **大悲菩提心之道**:
- “大悲”是指对所有众生的无限同情和愿望救度他们的心。
- “菩提心”是觉悟的心,是追求佛道的初心和动力。
- 这句话强调了大悲和菩提心是修行者道路上的核心,是通往觉悟的关键。

6. **不动无分别之法道**:
- “不动”表示一种稳定、不改变的状态,不受外界干扰。
- “无分别”意味着不做出区分或判断,不对事物进行主观评价。
- “法道”指的是通向觉悟的路径。
- 这句话说明修行者应当追求一种稳定且无分别的心态,这是达到觉悟的必要条件。

7. **安住自性之乐洲**:
- “自性”指的是众生的本性或佛性。
- “乐洲”比喻为一种理想的、充满喜悦的状态或地方。
- 这句话鼓励修行者安住在自己本性的清净和喜悦中,不受外界的干扰。

8. **除三界黑暗之殊胜明灯**:
- 这句话再次提到了“三界”,并将其比作一种黑暗的状态。
- “殊胜明灯”是指能够驱散黑暗、带来光明的智慧或觉悟。
- 这句话表明觉悟的智慧是超越三界、驱散无明黑暗的关键。

9. **大乐自生显于大悲**:
- 这句话表明,真正的、无条件的快乐(大乐)是从对众生的深切同情(大悲)中自然生起的。
- 这也是佛教中的一个重要教义,即慈悲心是达到真正快乐的源泉。

整体而言,这段文字描述了修行者在佛教道路上的进展,从认识到本性的明空界,到证悟法身,再到通过智慧和慈悲心来帮助众生。这些境界和体验是修行者逐步深入佛教实践、达到最终觉悟的目标。
## 金刚萨埵大梵天广大续

顶礼世尊普贤!

如是我闻:

尔时,于色究竟天法性虚空界、法界中、心性所住、无智障碍之无量宫中,以自性、自体、大悲所化现之眷属,即:自性眷属名法身、自体眷属名受用身、大悲眷属名化身,与金刚萨埵等无别之眷属俱。

时世尊普贤摄一切于一大明点中安住。尔时,从安住于一大明点中之金刚萨埵自性中,放出欢喜心所生之喜悦光芒而住。

时世尊普贤告金刚萨埵曰:「金刚萨埵啊!生起欢喜心,太奇妙了!放出喜悦光芒,太奇妙了!从我所生,太奇妙了!你欢喜顶礼,太奇妙了!」

金刚萨埵白言:「诸师之师普贤尊,师亦是无戏论明点,眷属亦皆是无戏论明点,教法亦皆是无戏论明点,时间与处所亦是无戏论明点。一切皆为无戏论明点,诸师之师教示何义?眷属所依何为?师为眷属开示何义?时间与处所如何成一?」


这段文字描述了佛教密宗中的一个深奥场景,涉及到佛教的宇宙观、佛性、以及觉悟的状态。下面是对这段文字的逐句讲解:

1. **尔时,于色究竟天法性虚空界、法界中、心性所住、无智障碍之无量宫中**:
- 这句话设定了一个非常抽象和神圣的场景,涉及到佛教中的多个概念。
- “色究竟天”可能指的是佛教宇宙观中的一个高层次的天界。
- “法性虚空界”和“法界”都是指一切法(事物)的真实本质或实相,强调万物的空性和相互依存。
- “心性所住”指的是众生内在的佛性或本性,是清净且不受障碍的。
- “无智障碍之无量宫”比喻为一个无限的、没有任何障碍的智慧状态或境界。

2. **以自性、自体、大悲所化现之眷属**:
- 这句话描述了佛教中的三身概念,即佛的三种存在形态。
- “自性”指的是法身(Dharmakaya),代表佛的真实本性和宇宙的本质。
- “自体”指的是受用身(Sambhogakaya),代表佛为了自己的享受而展现的身体。
- “大悲”指的是化身(Nirmanakaya),代表佛为了救度众生而化现的身体。

3. **即:自性眷属名法身、自体眷属名受用身、大悲眷属名化身**:
- 这句话进一步解释了上述三身的概念,将每个概念与特定的眷属联系起来。
- “眷属”在这里可能指的是与这些身体相关的众生或现象。

4. **与金刚萨埵等无别之眷属俱**:
- “金刚萨埵”是佛教中的一个菩萨,代表坚固不坏的智慧。
- 这句话表明,所有的眷属都与金刚萨埵无别,即它们都体现了相同的佛性。

5. **时世尊普贤摄一切于一大明点中安住**:
- “世尊普贤”是对普贤菩萨的尊称,普贤菩萨以大悲和智慧著称。
- “大明点”可能指的是一种极为纯净和集中的智慧状态。
- 这句话说明普贤菩萨将所有的存在和现象都集中并安住在这个智慧的状态中。

6. **尔时,从安住于一大明点中之金刚萨埵自性中,放出欢喜心所生之喜悦光芒而住**:
- 这句话描述了金刚萨埵从智慧的状态中放出光芒,这种光芒是由内心的欢喜和喜悦产生的。

7. **时世尊普贤告金刚萨埵曰**:
- 这句话引入了普贤菩萨对金刚萨埵的教导。

8. **金刚萨埵啊!生起欢喜心,太奇妙了!放出喜悦光芒,太奇妙了!从我所生,太奇妙了!你欢喜顶礼,太奇妙了!**:
- 普贤菩萨在这里赞美金刚萨埵,强调了欢喜心和喜悦光芒的重要性。

9. **金刚萨埵白言**:
- 这句话表明金刚萨埵对普贤菩萨的回应。

10. **诸师之师普贤尊,师亦是无戏论明点,眷属亦皆是无戏论明点,教法亦皆是无戏论明点,时间与处所亦是无戏论明点**:
- 金刚萨埵在这里提出了一系列关于“无戏论明点”的问题,这可能是指超越世俗概念和言语的真实状态。
- “无戏论”意味着超越了所有的游戏和表演,指向了事物的真实本质。

11. **一切皆为无戏论明点,诸师之师教示何义?眷属所依何为?师为眷属开示何义?时间与处所如何成一?**:
- 金刚萨埵在这里提出了一系列哲学性的问题,询问普贤菩萨关于教法、眷属、时间和空间的本质。
- 这些问题可能是在寻求对于如何理解这些概念的更深层次的解释,特别是在“无戏论明点”的背景下。

整体而言,这段文字通过金刚萨埵与普贤菩萨之间的对话,探讨了佛教中的一些深奥概念,如三身、法性、无戏论等,并展示了修行者在追求觉悟过程中的内在体验和智慧的光辉。这些教导旨在引导修行者超越世俗的束缚,认识到一切现象的真实本质。

时普贤尊说:「我于义无余,当为汝宣说,谛听!

心性普贤我自身,
即是师、教法、眷属、时处。
从我所生故,本来即是明点,
我示自性为明点。
明点本无戏论义,
心髓无戏论,本来即是明点。」

金刚萨埵大梵天广大续中,序品第一终。

这段文字是普贤尊对金刚萨埵的开示,其中包含了佛教密宗的深奥哲学和修行的指导。下面是对这段文字的逐句讲解:

1. **时普贤尊说:「我于义无余,当为汝宣说,谛听!**:
- 普贤尊在这里告诉金刚萨埵,他将毫无保留地传授完整的教义,并指示金刚萨埵仔细聆听。

2. **心性普贤我自身,即是师、教法、眷属、时处。**:
- 普贤尊表明,他的本体(心性普贤)就是一切的源头和本质。
- “师”指的是引导修行的导师或佛。
- “教法”是指佛教的教义和实践方法。
- “眷属”可能指的是修行者的同伴或其他众生。
- “时处”指的是时间和空间,即一切现象发生的场景。

3. **从我所生故,本来即是明点,我示自性为明点。**:
- 普贤尊强调,一切现象从根本上都是“明点”(一种纯净、无垢的状态)。
- “明点”在这里可能象征着佛性或本来面目,是清净和智慧的体现。

4. **明点本无戏论义,心髓无戏论,本来即是明点。**:
- 这句话进一步阐述了“明点”的概念,指出它超越了世俗的言语和概念(无戏论)。
- “心髓”指的是心的深处或核心,即最根本的心性。
- 这句话表明,最核心的心性本来就是明点,是超越世俗概念的纯净状态。

5. **金刚萨埵大梵天广大续中,序品第一终。**:
- 这句话说明这段教导是出自《金刚萨埵大梵天广大续》这部经文的序品部分,这是该经文的第一部分的结束。

整体而言,这段文字通过普贤尊的开示,传达了佛教密宗中关于心性、佛性、明点等概念的深刻理解。普贤尊指导金刚萨埵认识到一切现象的本来面目是清净无垢的,超越了世俗的言语和概念。这种理解是修行者在追求觉悟和解脱道路上的重要指导。
</history_context>

དེ་ནས་ཡང་རྡོ་རྗེ སེམས་དཔས་ཞུས་པ།བཅོམ་ལྡན་བདེ་ཆེན་ཀུན་བཟང་པོ།། ཉིད་ཀྱི་རྩ་བ་བཤད་དུ་གསོལ།། ཞེས་ཞུས་པས། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོས་བཀའ་སྩལ་པ།། ཉོན་ཅིག་ང་ལ་འདུས་པའི་འཁོར།། ང་ཡི་རང་བཞིན་བསྟན་པ་ ནི།། གནས་ནི་ཆོས་ཉིད་དབྱིངས་ན་གནས།། གསལ་ནི་རིག་པའི་མཁའ་ལ་གསལ། ཁྱབ་ནི་སྣོད་བཅུད་ཀུན་ལ་ཁྱབ།། བྱུང་ནི་སྣང་སྲིད་ཀུན་ཏུ་བྱུང།། ཡིན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཡིན་ཏོ།། བསྟན་ནི་ཐེག་པ་དགུ་རུ བསྟན།། འདུས་ནི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་འདུས།། བསྟན་དུ་མཚན་མའི་དངོས་པོ་མེད།། མཐོང་དུ་མེད་པའི་ཡུལ་དང་བྲལ།། ཤེས་སུ་ཚིག་གིས་བརྗོད་དུ་མེད།། རྒྱུ་ལས་མ་བྱུང་སྙིང་པོ་འདི།། ཡོད་ནི་གཅིག་ལས་མེད པ་སྟེ།། སྤྲོས་ནི་སྣ་ཚོགས་ཁྱབ་པར་སྤྲོས།། བརྟགས་པས་མ་མཐོང་ཅིར་ཡང་མཐོང།། གང་ལྟར་བསྒོམ་ཡང་འགྱུར་བ་མེད།། ཐ་དད་སྤྲོས་ཀྱང་ཐིག་ལེ་གཅིག། ཀུན་བྲལ་ཉག་གཅིག་ཅི་མ་ཡང།། མཐོང་བྱེད་སྣ ཚོགས་ཀུན་གྱིས་གཞི།། དམིགས་སུ་མེད་པར་མཚོན་ཏེ་བསྟན།། དེ་འདོད་ངེས་པར་རྟོགས་འདོད་ན།། དེ་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་བརྟགས།། དོན་ནི་ཆོས་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད།། རྟགས་ནི་སེམས་ཉིད་འགག་པ་མེད།། ནམ མཁའ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཉིད་ལ།། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་དཔེ་ཡིས་མཚོན།། དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ།། དམིགས་པ་མེད་པར་མཚོན་ཏེ་བསྟན།། ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པ་མེད་པ་ལ།། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཚིག་བརྗོད དོ།། དམིགས་མེད་དོན་གྱི་ངོ་བོ་བསྟན།། དོན་ཆེན་འདི་ཡིས་རྟོགས་པར་བྱེད།། འདི་ཡིས་དོན་ཆེན་མ་རྟོགས་ན།། དོན་གྱི་སྒྲ་ཚིག་ཅི་བསྟན་ཀྱང།། སྙིང་པོའི་དོན་དང་འཕྲད་མི་འགྱུར།། ཞེས་གསུངས་སོ།། རྡོ་རྗེ སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་ཆེ་བྲམ་ཟེ་རྒྱས་པའི་རྒྱུད་ལས།སྙིང་པོ་རྩ་བ་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་གཉིས་པའོ།།།།
དེ་ནས་ཡང་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔས་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་བདེ་ཆེན་ཀུན་བཟང་པོ།། སྟོན་ པ་དང་ནི་བསྟན་པ་དང།། དེ་བཞིན་འཁོར་ཚོགས་བཤད་དུ་གསོལ།། ཞེས་ཞུས་པས། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོས་བཀའ་སྩལ་པ།། ཉོན་ཅིག་ང་ཡི་འདུས་པའི་འཁོར།། སྟོན་པ་ཡང་ནི་རྣམ་གསུམ་སྟེ།། བསྟན་པ་ཡང་ནི རྣམ་པ་གསུམ།། དེ་འཛིན་འཁོར་ཡང་གསུམ་དུ་བསྟན།། སྟོན་པ་གསུམ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ།། ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་སྟོན་པ་དང།། ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་སྟོན་པ་དང།། དོན་གྱི་སྒྲ་ཚིག་སྟོན་པའོ།། རང་བཞིན་སྟོན་པའི་སྟོན་པས ནི།། སྐྱེ་བ་མེད་པའི་བྱིན་བརླབས་ལས།། ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་རྣས་ཀུན།། དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད། ངོ་བོ་སྟོན་པའི་སྟོན་པས་ནི།། ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན།། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐུར་བྱུང་ནས།། ངོ བོ་དེ་ལས་མེད་པར་སྟོན།། སྒྲ་ཚིག་སྟོན་པའི་སྟོན་པས་ནི།། ཆོས་རྣམས་དོན་གྱི་སྒྲར་བསྡུས་ནས།། མ་རིག་མི་ཤེས་སེམས་ཅན་ལ།། དེ་དོན་སྒྲ་ཚིག་སྡེབས་ནས་སྟོན།། བསྟན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ།། ཆོས སྐུའི་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་བསྟན།། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་དབྱེ་རུ་མེད།། ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀུན།། སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་དེ་བཞིན་ཉིད།། དེ་ལ་གང་ཞིག་འཆོས་ཤིང་སྒོམ་བྱེད པ།། དེ་ཡིས་ཆོས་སྐུའི་བསྟན་པ་རྟོག་པ་མེད།། སྣང་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས།། མ་ནོར་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་མ་རྟོགས་ཏེ།། དེ་ལ་གང་དུ་འཆོས་ཤིང་སྒོམ་བྱེད་པ།། དེ་ཡིས་རང་སེམས་བཅོས་མེད་དེ་མ རིག།སྣང་སྲིད་ཆོས་དང་སྣང་སྲིད་བྱང་ཆུབ་སེམས།། སེམས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཕྱུང་དེ་བཞིན་ཉིད།། དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་མ་རྟོགས་སོ་སོར་མཐོང།། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་དབྱིངས་ནས་འཚོལ་བྱེད་པ།། དུས་གསུམ་རྒྱལ་ བས་བཙལ་ཡང་མི་རྙེད་དོ།། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་བསྟན་པ་ལོངས་སྤྱོད་དུ།། ལོངས་སྤྱོད་ལྔ་ནི་ཆོས་ཉིད་ལོངས་སྤྱོད་གཅིག། སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་དུ།། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ ལས་སྤྱོད་དུ་མེད།། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ལྔ་ལ་ནི།། གཅིག་ལ་ལྔ་ལྔ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔར་སྤྱོད།། རྩ་ལྔའི་ལོངས་སྤྱོད་དེ་ནི་སྐུ་ལྔའི་ཚུལ།། ཆོས་ཉིད་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བཤད།། སྤྲུལ་སྐུའི་བསྟན་པ་ཐུགས རྗེས་དོན་མཛད་དེ།ཁམས་གསུམ་སེམས་ཅན་བསམ་པ་ཐ་དད་ལ།། སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ནི་རྣམ་གསུམ་གྱིས།། བསམ་པ་ཐམས་ཅད་སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྗེས་བཟློག། དེ་འཛིན་འཁོར་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་ ཏེ།། ཤིན་ཏུ་རྣལ་འབྱོར་རྩོལ་བསྒྲུབ་འདས་པའི་འཁོར།། སྒོར་ཞུགས་ཡིད་ཆེས་སངས་རྒྱས་ས་ལ་གནས།། རིག་འཛིན་ས་དང་དང་པོ་བཅུ་པར་འཁོར།། མ་འཐོབ་ཉེ་རེག་སྒོམ་པའི་ས་ལ་གནས།། སེམས་བསྐྱེད མོས་པ་སྤྱོད་པའི་འཁོར་རྣམས་ནི།། རྒྱུ་དགེ་འབྲས་བུ་དུག་འཇོམས་ས་ལ་གནས།། དེ་ནི་སྟོན་པ་གསུམ་གྱི་འཁོར་དུ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་ཆེ་བྲམ་ཟེ་རྒྱས་པའི་རྒྱུད་ལས། སྟོན་པ་དང་ནི་བསྟན་པ དང་འཁོར་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་གསུམ་པའོ།།།།
以下是对给定藏文段落的完整汉语翻译:

## 根本教授

金刚萨埵白言:「大乐普贤尊,请为我宣说您的根本。」

普贤尊说:「听我说,我所摄受的眷属:

我的自性即是:
住于法性虚空界中,
明显于智慧虚空中,
遍满于器世间一切,
显现于一切有情界,
即是菩提心。

我所宣说的教法有三种:
法性教法、法体教法、义语教法。

法性教法的教授者,
以无生加持力,
如何显现的一切法,
皆示为法性。

法体教法的教授者,
如何显现的一切法,
从空性身中生起,
示为无别于其体性。

这段文字是金刚萨埵向普贤尊请求开示其根本教义的对话,以及普贤尊对这些教义的阐述。下面是对这段文字的逐句讲解:

1. **金刚萨埵白言:「大乐普贤尊,请为我宣说您的根本。」**:
- 金刚萨埵在这里尊敬地向普贤尊提出请求,希望普贤尊能宣说他的根本教义,即最核心和基础的教法。

2. **普贤尊说:「听我说,我所摄受的眷属:**:
- 普贤尊开始回应金刚萨埵的请求,并对在场的眷属(可能是指听众或修行者)说话。

3. **我的自性即是:住于法性虚空界中,明显于智慧虚空中,遍满于器世间一切,显现于一切有情界,即是菩提心。**:
- 普贤尊描述了他的自性,即他的真实本性或佛性。
- “法性虚空界”可能指的是一切法的真实本质所存在的空间,这是一种超越形象和概念的境界。
- “智慧虚空”强调了智慧的无限和无边,智慧在这里被视为一种能够洞察真相的能力。
- “器世间”指的是物质世界,包括所有的物质现象。
- “有情界”指的是所有有感知的众生。
- “菩提心”是追求觉悟和解脱的心,是佛教修行的核心动力。
- 这段话表明普贤尊的自性遍及所有存在,是一切现象的基础,并且与菩提心无异。

4. **我所宣说的教法有三种:法性教法、法体教法、义语教法。**:
- 普贤尊提到他所传授的教法有三种类型,每种教法关注不同的方面。

5. **法性教法的教授者,以无生加持力,如何显现的一切法,皆示为法性。**:
- “法性教法”关注的是一切法的真实本质。
- “无生加持力”可能指的是一种超越生死轮回的力量或状态。
- 这句话说明法性教法的教导是指出一切现象都是法性的展现,即它们都是从法性中显现出来的。

6. **法体教法的教授者,如何显现的一切法,从空性身中生起,示为无别于其体性。**:
- “法体教法”可能关注的是法的身体或实体。
- “空性身”指的是身体的本质是空无固有自性的。
- 这句话表明法体教法的教导是说明一切现象虽然显现,但它们都是从空性中生起的,没有固定不变的实体。

整体而言,这段文字通过金刚萨埵和普贤尊之间的对话,展示了佛教密宗中关于自性、教法和法性的深刻教义。普贤尊通过这些教导,指导修行者认识到一切现象的空性和法性,以及如何通过菩提心来实现觉悟和解脱。

义语教法的教授者,
将法义摄于言语中,
为无知愚迷众生,
以言语宣说其义。

教法有三种:
法身教法宣说法性,
法性无有分别,
一切显现之法,
皆为心性所摄。
若有修持此者,
则无分别地证得法身。

无相法性菩提心,
若不如实证悟,
则无论如何宣说其义,
终不能触及其心髓。


这段文字继续阐述了普贤尊对金刚萨埵提出的“您的根本”问题的回答,特别是关于佛教教法的分类和修行的重要性。下面是对这段文字的逐句讲解:

1. **义语教法的教授者,将法义摄于言语中,为无知愚迷众生,以言语宣说其义。**:
- “义语教法”指的是通过言语和文字来传达佛法的意义和教义。
- 教授者将深奥的法义用言语表达,使之能够被众生理解。
- 这种教法特别针对那些因无知和迷惑而无法直接理解法性的智慧的众生。
- 通过言语的宣说,教授者帮助众生理解佛法的义理。

2. **教法有三种:法身教法宣说法性,法性无有分别,一切显现之法,皆为心性所摄。**:
- 这里再次提到了三种教法:法身教法、法性教法和义语教法。
- 法身教法专注于讲解法身的概念,即佛的真实本性和宇宙的本质。
- “法性无有分别”强调了法性是超越一切分别和差别的。
- “一切显现之法”指的是所有的现象和事物。
- “皆为心性所摄”表明所有的现象都是由心性所包含和显现的。

3. **若有修持此者,则无分别地证得法身。**:
- 这句话说明,如果修行者修持这些教法,他们能够无分别地证悟到法身。
- “无分别地”意味着没有偏见和预设观念,以纯净的心态去体验和认识法身。
- 证得法身是指达到与佛的真实本性合一的境界。

4. **无相法性菩提心,若不如实证悟,则无论如何宣说其义,终不能触及其心髓。**:
- “无相法性菩提心”指的是超越形象和特征的菩提心,即最纯净的觉悟动机。
- 如果修行者不能直接地、亲身地证悟到这种法性,仅仅通过他人的宣说是无法深刻理解其真正含义的。
- “心髓”指的是教法的核心和精髓。
- 这句话强调了直接体验和证悟的重要性,指出只有通过亲身实践和觉悟,修行者才能真正触及佛法的核心。

整体而言,这段文字讲述了佛教教法的种类和修行的重要性,以及如何通过教法来理解和证悟佛法的深刻含义。普贤尊指导金刚萨埵认识到,虽然教法可以通过言语来传达,但真正的理解和证悟必须通过个人的实践和体验来达成。

显现无相法性,
以虚空为喻示之,
法性无生,
心性无坏,
如虚空法性,
以虚空为喻示之,
无所缘法性,
以无所缘示之,
无言说法性,
以无言说示之,
此大义以此显示。
若不证此大义,
虽宣说义语,
终不能触及心髓。」

金刚萨埵大梵天广大续中,根本教授品第二终。


这段文字继续阐述了佛教中的法性概念,以及如何通过比喻和无言的体验来理解它。下面是对这段文字的逐句讲解:

1. **显现无相法性,以虚空为喻示之,**:
- “无相法性”指的是法性没有固定的特征或属性,超越了所有形象和标记。
- “以虚空为喻”意味着用法性来比喻虚空,因为虚空也是无形无相、无所不包的。

2. **法性无生,心性无坏,**:
- “法性无生”强调了法性不是由任何因缘所生,它是本来就存在的。
- “心性无坏”表明心的本质或佛性是不会损坏或改变的,它是永恒不变的。

3. **如虚空法性,以虚空为喻示之,**:
- 这句话重复了使用虚空作为法性的比喻,进一步强调了法性的无限和无形的特性。

4. **无所缘法性,以无所缘示之,**:
- “无所缘”意味着不依赖任何外在的条件或对象。
- “无所缘示之”表明法性是不依赖任何因缘条件的,它本身就是完整的。

5. **无言说法性,以无言说示之,**:
- 这句话指出法性的深刻含义无法用言语完全表达。
- “以无言说示之”意味着法性的体验超越了言语和概念的限制,需要通过直接的体验来理解。

6. **此大义以此显示。**:
- 这句话说明上述的比喻和指导是为了展示法性的深远意义。

7. **若不证此大义,虽宣说义语,终不能触及心髓。**:
- 这句话强调,如果没有亲身证悟到法性的这些深奥义理,那么无论多少言语的宣说都无法真正理解其核心。
- “心髓”指的是最深层的真理和实相。
- 这句话表明,真正的理解和觉悟来自于个人的内在体验,而非仅仅依赖于外在的教诲。

8. **金刚萨埵大梵天广大续中,根本教授品第二终。**:
- 这句话是文末的标注,说明这段教导出自《金刚萨埵大梵天广大续》这部经文的“根本教授品”的第二部分的结尾。

整体而言,这段文字通过比喻和指导,展示了法性的无相、无生、无坏的特性,以及如何通过超越言语的体验来理解法性。这强调了直接体验和内在证悟的重要性,指出只有通过个人的实践和觉悟,才能真正触及佛法的核心。

## 教授、教法及眷属

金刚萨埵白言:「大乐普贤尊,请为我宣说教授、教法及眷属。」

普贤尊说:「听我说,我所摄受的眷属:

教授有三种:
法性教授、法体教授、义语教授。

教法亦有三种:
法身教法宣说法性,
法性无有分别,
一切显现之法,
皆为心性所摄。
若有修持此者,
则无分别地证得法身。

无相法性菩提心,
若不如实证悟,
则无论如何宣说其义,
终不能触及心性。

显现有情界,
及菩提心,
以三身三轮方便,
摄受一切众生。

眷属亦有三种:
超越一切修行的眷属,
已入信解位的眷属,
发心修行的眷属。

此即是金刚萨埵大梵天广大续中,教授、教法及眷属品第三。」


这段文字是金刚萨埵向普贤尊请求关于佛教教义的教授、教法和眷属的解释,以及普贤尊对这些概念的详细阐述。下面是对这段文字的分析:

1. **金刚萨埵白言:「大乐普贤尊,请为我宣说教授、教法及眷属。」**:
- 金刚萨埵在这里向普贤尊提出请求,希望了解关于佛教教义的教导方法、教法的内容以及修行者的分类。

2. **普贤尊说:「听我说,我所摄受的眷属:**:
- 普贤尊开始回应金刚萨埵的问题,准备对提出的三个概念进行详细的解释。

3. **教授有三种:法性教授、法体教授、义语教授。**:
- 普贤尊首先介绍了三种教授方式。
- “法性教授”可能指的是指导如何认识和体验法性,即一切法的真实本质。
- “法体教授”可能涉及如何理解和实现教法的具体内容和实践。
- “义语教授”则是指使用言语和文字来传达教义的方法。

4. **教法亦有三种:法身教法宣说法性,法性无有分别,一切显现之法,皆为心性所摄。**:
- 普贤尊进一步阐述了三种教法。
- “法身教法”是指教授关于佛的法身,即佛的真实本性和宇宙的本质。
- “法性无有分别”强调了法性的统一性,没有区别或差异。
- “一切显现之法”指的是所有的现象和事物,它们都被视为心性的展现。

5. **若有修持此者,则无分别地证得法身。**:
- 这句话说明,如果修行者能够修持并体验到上述教法,他们将能够无分别地证得法身,即达到与佛性合一的境界。

6. **无相法性菩提心,若不如实证悟,则无论如何宣说其义,终不能触及心性。**:
- 这里提到了“无相法性菩提心”,即超越形象和特征的菩提心。
- 如果修行者不能亲身证悟到这种状态,那么无论多少教诲都无法让他们真正理解心性的本质。

7. **显现有情界,及菩提心,以三身三轮方便,摄受一切众生。**:
- 这句话描述了佛教中的三身概念(法身、报身、化身)和三轮(佛、菩萨、众生)的教义。
- 通过这些方便,佛教教义旨在引导和帮助所有的众生。

8. **眷属亦有三种:超越一切修行的眷属,已入信解位的眷属,发心修行的眷属。**:
- 普贤尊最后介绍了三种眷属。
- “超越一切修行的眷属”可能指的是已经达到高级修行阶段的众生。
- “已入信解位的眷属”可能指的是那些已经深入理解并信仰佛教教义的众生。
- “发心修行的眷属”则是指那些刚开始修行或正在努力修行的众生。

整体而言,这段文字通过金刚萨埵和普贤尊之间的对话,展示了佛教教义的教授方式、教法的内容以及修行者的分类。普贤尊的教导强调了直接体验和内在证悟的重要性,指出只有通过个人的实践和觉悟,才能真正理解和实现佛教的最高教义。


完整帖子: